Kina, Rusia, Irani dhe Koreja e Veriut janë bashkuar për të sfiduar sanksionet perëndimore dhe për të minuar interesat e Amerikës.
Një bosht që bashkon Kinën, Rusinë, Iranin dhe Korenë e Veriut – i quajtur CRINK nga disa zyrtarë perëndimorë – është shfaqur nga lufta në Ukrainë.
Bëhet fjalë për një aleancë të bashkuar nga “një përbuzje e ndërsjellë për rendin botëror të udhëhequr nga SHBA-të”.
Bashkëpunimi i atij koalicioni është thelluar vazhdimisht pasi të katërta vendet kanë shkëmbyer ushqim, naftë, armë, mbështetje diplomatike dhe ndihmë ushtarake në një mënyrë të krijuar për të mbetur përtej sanksioneve perëndimore.
Tani, vendosmëria e presidentit Trump për t’i dhënë fund luftës krijon një moment të së vërtetës për marrëveshjen.
Nëse ai ndërmjetëson një armëpushim, lidhjet midis të katërve mund të lirohen.
Por nëse dështon për ta bërë këtë – së bashku me presionin më të madh të SHBA-ve mbi Iranin dhe Kinën – mund të thellojë pa dashje këtë “treg të përbashkët të autokracive”, thotë John Park, një anëtar i lartë jorezident në Atlantic Council.
Bashkëpunimi midis katër kombeve nuk është një gjë e re.
Rusia dhe Irani ishin aleatë për të mbështetur regjimin e Assad-it në Siri, ndërkohë që Kina ka qenë prej kohësh mbrojtësi kryesor i Koresë së Veriut dhe marrëdhënia mes Pekinit dhe Moskës është thelluar prej vitesh.
Por lufta i shumëfishoi ato lidhje dhe ndihmoi në bashkimin e kuartetit së bashku.
Të katër vendet po “promovojnë sisteme alternative për të konkurruar me Shtetet e Bashkuara, kryesisht në tregti, financa dhe siguri”, sipas një vlerësimi të fundit nga agjencitë e spiunazhit të SHBA-ve.
Nevoja e Rusisë për të nxitur përpjekjet e saj të luftës e ka vënë Moskën në qendër të marrëveshjes.
Ajo u është drejtuar firmave kineze për mallra kritike për prodhimin e armëve që i nevojiten në Ukrainë.
Koreja e Veriut – vetë prej kohësh nën sanksione ndërkombëtare – ka dërguar sasi të mëdha municionesh, si dhe më shumë se 12 mijë ushtarë për të ndihmuar Rusinë.
Ukraina tha muajin e kaluar se gjysma e municioneve ruse tani vijnë nga Koreja e Veriut.
Kjo mbështetje e ka ndihmuar Rusinë të dëbojë trupat ukrainase nga rajoni i saj Kursk.
Kohët e fundit, Pheniani është angazhuar diplomatikisht me Moskën më shumë sesa me Pekinin.
Irani i ka ofruar Rusisë ekspertizë me dron, duke i dhënë asaj një shtysë kritike në një konflikt të dominuar nga përdorimi i mjeteve ajrore pa pilot.
Teherani ka dërguar drone Shahed, si dhe projekte dhe asistencë teknike për Rusinë për të rritur prodhimin e saj të dronëve.
Bashkëpunimi ushtarak ka ecur krah për krah me lidhjet ekonomike.
E mbyllur nga Perëndimi, Rusia ka ridrejtuar pjesën më të madhe të eksporteve të saj të energjisë drejt Kinës, ndërsa Pekini – i cili nuk i mbështet sanksionet e udhëhequra nga SHBA-të kundër Moskës – nga ana e tij ka rritur eksportet e mallrave të konsumit që Rusia nuk i merr më nga Perëndimi.
Ndërsa ekonomitë e tyre afrohen, Kina dhe Rusia kanë përdorur gjithnjë e më shumë valutat e tyre për tregtinë, duke shmangur dollarin amerikan.
Përdorimi i dollarëve i bën ata më të prekshëm ndaj sanksioneve, ndërkohë që të dy vendet ushqejnë gjithashtu ambicie për të rritur ndikimin e monedhave të tyre në tregtinë botërore.
Moska ka dërguar teknikë për të mbështetur programin spiun satelitor të Phenian-it, thanë zyrtarët e Koresë së Jugut.
Rusia ka rritur gjithashtu dërgesat e paligjshme të naftës në Korenë e Veriut.
Si ekonomia e dytë më e madhe në botë, Kina siguron balastin ekonomik për kuartetin, duke e bërë atë partnerin e domosdoshëm për marrëveshjen.
Si një importues neto i energjisë, Kina është një treg i madh për energjinë iraniane dhe ruse. Rreth 90 për qind e naftës iraniane shkon në Kinë.
Kina përfaqëson më shumë se 98 për qind të tregtisë zyrtare të Koresë së Veriut me botën e jashtme, duke i dhënë asaj një levë të madhe mbi Phenian-in.
“Pa Kinën, koalicioni është anemik”, thotë Christopher S. Chivvis, një ish-oficer i inteligjencës kombëtare të SHBA-ve për Evropën.
Marrë dhe përshtatur nga Wall Street Journal për Albanian Post
