Shumica e evropianëve i shohin SHBA-të më shumë si “partnerë të domosdoshëm” sesa aleatë

Gjetjet e sondazhit kërkojnë një qasje më ‘reale, transaksionale’ të BE-së ndaj Washington-it.

Kthimi i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë ka çuar në një “ndryshim të jashtëzakonshëm” në pikëpamjen e evropianëve për SHBA-të, sipas një sondazhi, ku edhe më miqësorët ndaj Amerikës nuk e shohin më Washington-in kryesisht si aleat.

Sondazhi, i 11 vendeve anëtare të BE-së plus Ukraina, Zvicra dhe Britania e Madhe, zbuloi se shumica e njerëzve tani e konsiderojnë SHBA-të thjesht si një “partner të domosdoshëm”.

Madje edhe në vende si Polonia dhe Danimarka që 18 muaj më parë i kishin konsideruar SHBA-të aleate.

Një mesatare prej 50 për qind e evropianëve në të gjithë shtetet anëtare të anketuara e shihnin SHBA-të në këtë mënyrë, zbuloi studimi, me një mesatare prej vetëm 21 për qind që e shohin atë si një aleat, duke i bërë autorët e raportit të nxisin një qasje më “realiste, transaksionale” të BE-së.

Shifrat “flasin për një kolaps besimi në agjendën e politikës së jashtme të Washington-it” dhe paralajmëruan “për një kambanë vdekjeje të mundshme të aleancës transatlantike”, tha Arturo Varvelli, bashkëautor i raportit, nga Këshilli Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë (ECFR).

Ata që e shihnin SHBA-të si një “partner të domosdoshëm” dhe jo një aleat ishin më të shumtët në Ukrainë (67%-27%), Spanjë (57%-14%) dhe Estoni (55%-28%).

Por edhe në Mbretërinë e Bashkuar, e cila krenohet me një “marrëdhënie speciale” me SHBA-të, raporti ishte 44% me 37%.

Por, ndërkohë që evropianët ishin në thelb të njëanshëm në pikëpamjen e tyre për politikën e jashtme të SHBA-ve, kishte dallime të rëndësishme për çështje të tjera, duke sugjeruar hapësirën për administratën “Amerika së Pari” e Trump për të luajtur me shtetet anëtare kundër njëri-tjetrit.

Ndërsa mesatarisht qytetarët e BE-së mendonin se kthimi i Trump si president i SHBA-ve ishte një “gjë e keqe” për amerikanët, për vendin e tyre dhe për paqen botërore, hungarezët, bullgarët dhe rumunët ishin dukshëm më pozitivë se danezët dhe gjermanët.

Mbështetësit e së djathtës ekstreme në të gjithë Evropën u treguan fansat më të mëdhenj të Trump, me më pak se një të pestën e votuesve për Fidesz-in në Hungari, Ligji dhe Drejtësia (PiS) dhe Konfederacja në Poloni dhe Fratelli d’Italia që besonin se rizgjedhja e tij ishte një “gjë e keqe” në të tre pikat.

Të anketuarit që votuan për Alternative für Deutschland (AfD) në Gjermani dhe Rassemblement national (RN) në Francë u dalluan, megjithatë, nga një pluralitet (përkatësisht 37% dhe 35%) që besonin se kthimi i Trump në pushtet ishte një gjë e keqe për vendet e tyre.