Ndërsa zhvillojnë partneritetin e tyre strategjik me Izraelin, Emiratet Arabe po i bashkohen konsensusit arab për një shtet palestinez dhe po mbështesin organizimin e ndihmës së tyre humanitare në Rripin e Gazës, vëren historiani Jean-Pierre Filiu sipas Le Monde.
Nuk ka “asnjë alternativë”, por “asnjë”, në planin e Donald Trump për të transformuar Rripin e Gazës në “Cote d’Azur të Lindjes së Mesme”, dikur enklava palestineze, e boshatisur nga popullsia.
Këto propozime nuk janë bërë në Shtetet e Bashkuara apo në Izrael, por në Dubai muajin e kaluar nga Yousef Al-Otaiba, ambasadori shumë i fuqishëm i Emirateve të Bashkuara Arabe në Uashington.
Që nga viti 2008, z. Al-Otaiba ka përfituar nga kjo jetëgjatësi e jashtëzakonshme për të krijuar lidhje me udhëheqësit amerikanë në të gjithë bordin dhe për të zhvilluar një fushatë mbresëlënëse promovimin e vendin të tij.
Ai ishte në qendër të negociatave të traktatit të partneritetit strategjik midis Izraelit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe, të nënshkruar në shtator 2020 në Uashington në kuadër të “Marrëveshjeve të Abrahamit”.
Është në ato momente që ai ndërveproi me Donald Trump dhe rrethin e tij duke e çuar në ato marrëdhënie me rëndësi thelbësore sot.
Konsensus fasadë
Ambasadori është shumë i afërt me presidentin e Emirateve të Bashkuara Arabe, Sheikh Mohammed Ben Zayed dhe vëllain e tij më të vogël, Abdallah Ben Zayed, kreun e diplomacisë së Emirateve.
Kjo do të thotë se këto propozime, larg nga të qenit pengesa, pasqyrojnë orientimin e thellë të Emirateve të Bashkuara Arabe, edhe tani që ky shtet formalisht po i bashkohet, si ndodhi gjatë samitit të fundit arab në Kajro, konsensusit zyrtar për një shtet palestinez.
Dhe për këtë arsye kujtohet gjithashtu që traktati i paqes izraelito-Emirate nuk përmend aspak krijimin e një shteti palestinez dhe deklarohet në mënyrë eksplicite në kuadrin e “vizionit të paqes” të zhvilluar në janar 2020 nga Donald Trump dhe kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu.
Ky “vizion” u paraqit tashmë si një ultimatum për palën palestineze, e cila ishte unanime në refuzimin e aneksimit të një pjese të territoreve të pushtuara në Jerusalemin Lindor dhe Bregun Perëndimor.
Të paktën ky “vizion” i Donald Trump në vitin 2020 parashikonte që Autoriteti Palestinez (PA) në Ramallah të merrte kontrollin e rripit të Gazës, pasi Hamasi të çarmatosej.
Benjamin Netanyahou tani e përjashton kategorikisht një ringritje të tillë të PA në Gaza, duke bërë kështu madje edhe lojën e Hamasit.
Sa i përket Emirateve Arabe, ata po përpiqen gjithashtu të kuptojnë ndikimin në Gaza të Mahmud Abbas, presidentit të Autoritetit Palestinez, ndërsa kundërshtojnë rivalin e tij Mohammed Dahlan, me origjinë nga Gaza dhe pjesë e mosmarrëveshjeve dhe çarjeve brenda Fatahut, partia presidenciale.
Banderolat e Fatahut që dalin aktualisht në kampet e tendave të enklavës palestineze janë vendosur përgjithësisht nga partizanët e Dahlanit, i cili gjithashtu u vendos në Emiratet Arabe, por që, pavarësisht mbështetjes, nuk guxon të shkojë në tokën e tij të lindjes.
Alibia humanitare
Veprimtaria e financuar përgjithësisht e Emirateve Arabe nuk bën gjë tjetër veçse shton konfuzionin brenda Fatahut lidhur me rolin e tij, por edhe duke bërë kështu lojën e Hamasit, pasi në fakt lejon disa nga togerët e Dahlanit të veprojnë në territor, dhe atë vetëm për operacione rreptësisht bamirëse.
Të privuar nga mbështetja politike palestineze, Emiratet e Bashkuara Arabe kanë vendosur, nga marsi 2024, të bashkojnë forcat me një organizatë joqeveritare amerikane (OJQ), World Central Kitchen (WCK), për të furnizuar nga Qipro me tonelata ushqim një popullsi të kërcënuar nga uria.
Hapja e një rruge detare kishte për qëllim ruajtjen e kufirit izraelit në hyrjen tokësore në Rripin e Gazës, ndërkohë që të gjitha organizatat humanitare ishin në pritje gjithashtu për rihapjen e këtyre akseseve.
Në çdo rast, anëtarët e tjerë me Emiratet në WCK u kthyen shpejt pas humbjes së trefishtë nga bombardimet izraelite, ku mbetën të vrarë tre vullnetarë ndërkombëtarë të OJQ-së, tre rojet e tyre britanike të sigurisë dhe shoferi i tyre palestinez më 1 prill 2024.
Emiratet Arabe veprojnë tashmë në Gaza nga ana humanitare vetëm nën ngjyrat e tyre dhe nën emrin e “Kalorësve Fisnikë”.
Kjo fushatë ndihme mundësoi mbërritjen brenda një viti të 2 mijë e 500 kamionëve që u futën nga Egjipti, një shifër që duket mbresëlënëse, edhe pse korrespondon vetëm me nevojat minimale pesëditore për popullsinë.
Zyrtarët e Emirateve janë detyruar të moderojnë egërsinë e ndërmjetësve egjiptianë, pa i detyruar ata të shfaqen.
Civilët që mund të kenë akses në këtë ndihmë në Gaza vlerësojnë cilësinë e saj, qoftë ky ushqim, veshje apo pajisje.
Përveç kësaj, Sheikh Mohammed Ben Zayed ka rënë dakord të evakuojë qindra njerëz të sëmurë dhe të plagosur nga Gaza në Abu Dhabi, një shifër që i vendos Emiratet në ballë të këtyre operacioneve humanitare (edhe pse ende shumë më e ulët se nevojat e vlerësuara në një duzinë miliardë evakuime mjekësore).
Pavarësisht këtij aktiviteti “humanitar”, Emiratet Arabe kanë qëndruar shumë të heshtura që nga rifillimi i luftës në Gaza nga Izraeli më 17 mars.
Një heshtje që është e barabartë me miratimin saqë kur këshilltari dhe vëllai i kreut të shtetit, Sheikh Tahnoun Ben Zayed, u ftua për të drekuar më 15 dhjetor nga Donald Trump, situata katastrofike në Gaza nuk u përmend qoftë dhe një herë.
Marrë nga Le Monde, përshtatur për Albanian Post.
Jean-Pierre Filiu është Profesor Universitar në Sciences Po.