Shumë jetë në Gaza ende varen në fije të perit.
Në reparte të ndryshme të Spitalit Nasser shtrihen dy djem 10-vjeçarë, njëri i qëlluar nga zjarri izraelit dhe i paralizuar nga qafa e poshtë, një tjetër me tumor në tru.
Tani që është në fuqi një armëpushim i brishtë, ata janë midis rreth 15 mijë pacientëve që Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) thotë se kanë nevojë për evakuime urgjente mjekësore.
Ola Abu Said ulet duke i ledhatuar butësisht flokët djalit të saj, Amar. Familja e tij thotë se ai ishte në tendën e tyre në Gazën jugore kur u godit nga një plumb qorr nga një dron izraelit. Ai është bllokuar midis dy vertebrave të tij, duke e lënë të paralizuar.
“Ai ka nevojë urgjente për ndërhyrje kirurgjikale”, thotë Ola, “por është e komplikuar”.
“Mjekët na thanë se mund të shkaktojë vdekjen e tij, një goditje në tru ose hemorragji në tru. Ai ka nevojë për ndërhyrje kirurgjikale në një vend të pajisur mirë”.
Tani për tani, Gaza është gjithçka tjetër përveç kësaj. Pas dy vitesh lufte, spitalet e saj kanë mbetur në një gjendje kritike.
Një djalë palestinez, Ahmed al-Jadd, shtrihet në një shtrat, duke u dukur keq dhe duke mbajtur dorën e një gruaje.
Ahmed al-Jadd dhe motra e tij Shahd humbën babanë e tyre në luftë.
E ulur pranë shtratit të vëllait të saj më të vogël, Ahmed al-Jadd, motra e tij Shahd thotë se vëllai i saj ishte një ngushëllim i vazhdueshëm për të gjatë dy viteve të luftës dhe zhvendosjes.
“Ai është vetëm 10 vjeç dhe, kur situata jonë u përkeqësua aq shumë, ai dilte dhe shiste ujë për të na ndihmuar të sillnim disa para për ne”, thotë ajo.
Disa muaj më parë, ai tregoi shenjat e para të shëndetit të dobët.
“Goja e Ahmedit filloi të varej në njërën anë”, shpjegon Shahd.
“Një herë ai vazhdonte të më thoshte, ‘Shahd, më dhemb koka’, dhe ne vetëm i dhamë paracetamol, por më vonë, dora e tij e djathtë pushoi së lëvizuri”.
Studentja e dikurshme universitare është e dëshpëruar që vëllai i saj të udhëtojë jashtë vendit për t’i hequr tumorin.
“Nuk mund ta humbasim. Ne tashmë e humbëm babanë tonë, shtëpinë tonë dhe ëndrrat tona”, thotë Shahd. “Kur ndodhi armëpushimi, na dha njëfarë shprese se ndoshta kishte një shans prej 1% që Ahmedi të mund të udhëtonte dhe të trajtohej”.
Të mërkurën, OBSH-ja koordinoi konvojin e parë mjekësor për të dalë nga Gaza që nga fillimi i armëpushimit të brishtë më 10 tetor.
Ai çoi 41 pacientë dhe 145 kujdestarë në spitale jashtë vendit përmes pikës kufitare Kerem Shalom të Izraelit, me ambulanca dhe autobusë që e çuan grupin në Jordani.
Disa kanë qëndruar atje për kujdes.
Agjencia e OKB-së ka bërë thirrje që numri i evakuimeve mjekësore të rritet me shpejtësi për t’u marrë me mijëra raste të të sëmurëve dhe të plagosurve. Ajo dëshiron të jetë në gjendje të nxjerrë pacientë përmes pikës kufitare Rafah të Gazës me Egjiptin, siç ka bërë më parë.
Megjithatë, Izraeli ka thënë se do ta mbajë të mbyllur pikën e kalimit derisa Hamasi të “përmbushë” angazhimet e tij sipas kushteve të marrëveshjes së armëpushimit në Gaza duke kthyer trupat e pengjeve të vdekura. Izraeli e ka mbajtur të mbyllur anën e Gazës të kufirit egjiptian që nga maji i vitit 2024, kur mori kontrollin gjatë luftës.
Duke folur në një konferencë për shtyp të enjten, kreu i OBSH-së, Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, tha se “masa më me ndikim” do të ishte nëse Izraeli mund të lejonte që pacientët e Gazës të trajtoheshin në Bregun Perëndimor të pushtuar, përfshirë Jerusalemin Lindor, siç ndodhi para luftës.
Zyrtarë të lartë të BE-së dhe ministra të jashtëm të më shumë se 20 vendeve – përfshirë Mbretërinë e Bashkuar – kanë bërë thirrje më parë për këtë, duke ofruar “kontribute financiare, sigurimin e stafit mjekësor ose pajisjeve të nevojshme”.
“Qindra pacientë mund të trajtohen lehtësisht dhe me efikasitet në një kohë të shkurtër nëse kjo rrugë do të rihapej për në Rrjetin Spitalor të Jerusalemit Lindor dhe spitalet në Bregun Perëndimor”, thotë Dr. Fadi Atrash, Drejtor Ekzekutiv i Spitalit Augusta Victoria në Malin e Ullinjve.
“Ne mund të trajtojmë të paktën 50 pacientë në ditë për kimioterapi dhe rrezatim dhe madje edhe më shumë se kaq. Spitalet e tjera mund të bëjnë shumë operacione”, më tha mjeku.
“Referimi i tyre në Jerusalemin Lindor është distanca më e shkurtër, mënyra më efikase, sepse ne kemi mekanizmin. Ne flasim të njëjtën gjuhë, kemi të njëjtën kulturë, në shumë raste kemi dosje mjekësore për pacientët e Gazës. Ata kanë marrë trajtim në spitalet e Jerusalemit Lindor për më shumë se një dekadë para luftës”.
BBC pyeti Cogat, organin mbrojtës izraelit që kontrollon kalimet e Gazës, pse rruga mjekësore nuk po miratohej.
Cogat tha se ishte një vendim i skalonit politik dhe ia referoi pyetjet zyrës së kryeministrit, e cila nuk ofroi shpjegime të mëtejshme.
Pas sulmeve të udhëhequra nga Hamasi më 7 tetor 2023, Izraeli përmendi arsye sigurie për moslejimin e pacientëve nga Gaza në territore të tjera palestineze. Ai gjithashtu theksoi se pika e saj kryesore e kalimit për njerëzit në Erez ishin shënjestruar nga luftëtarët e Hamasit gjatë sulmit.
Ministria e shëndetësisë e drejtuar nga Hamasi në Gaza thotë se gjatë vitit deri në gusht 2025, të paktën 740 persona, përfshirë gati 140 fëmijë, vdiqën ndërsa ishin në listat e pritjes.
Në spitalin Nasser, drejtori i pediatrisë dhe maternitetit, Dr. Ahmed al-Farra, shpreh zhgënjimin e tij.
“Është ndjesia më e vështirë për një mjek të jetë i pranishëm, i aftë të diagnostikojë një gjendje, por i paaftë të kryejë testet thelbësore dhe pa trajtimet e nevojshme”, thotë Dr. al-Farra.
“Kjo ka ndodhur në kaq shumë raste, dhe për fat të keq, ka humbje të përditshme jetësh për shkak të mungesës sonë të aftësive”.
Që nga armëpushimi, shpresa është shuar për më shumë pacientë të tij.
Javën e kaluar në ambientet e spitalit, u zhvillua një funeral për Saadi Abu Taha, tetë vjeç, i cili vdiq nga kanceri i zorrëve.
Një ditë më vonë, trevjeçari Zain Tafesh dhe Luay Dweik, tetë vjeç, vdiqën nga hepatiti.
Pa veprime, ka shumë më tepër banorë të Gazës që nuk do të kenë një shans për të jetuar në paqe.
