Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump i tërhoqi Shtetet e Bashkuara nga një marrëveshje e mëparshme bërthamore e kohës së Obamës midis Iranit dhe fuqive botërore në vitin 2018 dhe ka thënë prej kohësh se do të bënte një marrëveshje “më të mirë”.
Bisedimet mes Shteteve të Bashkuara dhe Iranit për programin bërthamor të Iranit kanë nisur në Muscat, kryeqyteti i Omanit.
Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araghchi i tha televizionit shtetëror iranian se vendi i tij donte një “marrëveshje të drejtë”.
Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump i tërhoqi Shtetet e Bashkuara nga një marrëveshje e mëparshme bërthamore e kohës së Obamës midis Iranit dhe fuqive botërore në vitin 2018 dhe ka thënë prej kohësh se do të bënte një marrëveshje “më të mirë”.
Deri më tani Irani kishte refuzuar rinegocimin e marrëveshjes.
Nuk është e qartë nëse të dyja palët do të ulen në të njëjtën dhomë, por bisedimet shihen si një hap i parë i rëndësishëm për të përcaktuar nëse një marrëveshje mund të arrihet, me takimet e së shtunës që pritet të fokusohen në krijimin e një kuadri për negociatat.
Araghchi ka theksuar vazhdimisht se bisedimet indirekte janë më të mirat në këtë fazë.
I dërguari i Presidentit Trump, Steve Witkoff, i cili drejton delegacionin amerikan, ka folur vetëm për takime ballë për ballë. Por çështja më e rëndësishme është se çfarë lloj marrëveshjeje do të pranonte secila palë. Presidenti Trump ka thënë vetëm se Irani nuk mund të ketë një armë bërthamore.
Irani shpreson një marrëveshje për të kufizuar, por jo për të çmontuar, programin e tij bërthamor në këmbim të lehtësimit të sanksioneve.
“Qëllimi ynë është të arrijmë një marrëveshje të drejtë dhe të ndershme nga një pozicion i barabartë dhe nëse edhe pala tjetër vjen nga i njëjti pozicion, atëherë shpresojmë se do të ketë një shans për një mirëkuptim fillestar që do të çojë në rrugën e negociatave”, tha Araghchi.
Ai shtoi se ekipi që erdhi me të ishte i përbërë nga ekspertë “me njohuri në këtë fushë të veçantë dhe që kanë një histori negocimi për këtë çështje”.
Witkoff ka qenë gjithashtu i përfshirë në bisedimet rreth luftës Rusi-Ukrainë dhe u takua me Presidentin rus Vladimir Putin në Shën Petersburg të premten.
Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump muajin e kaluar i dërgoi një letër udhëheqësit suprem të Iranit nëpërmjet Emirateve të Bashkuara Arabe, duke thënë se ai dëshironte një marrëveshje për të parandaluar Iranin nga marrja e armëve bërthamore dhe për të shmangur sulmet e mundshme ushtarake nga SHBA dhe Izraeli.
Trump zbuloi bisedimet e ardhshme gjatë një vizite në Shtëpinë e Bardhë të hënën nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, i cili tha të martën se të dy udhëheqësit kishin rënë dakord “Irani nuk do të ketë armë bërthamore”.
Trump ka paralajmëruar se SHBA do të përdorë forcën ushtarake nëse nuk arrihet marrëveshje dhe Irani ka thënë vazhdimisht se nuk do të negociojë nën presion.
Presidenti amerikan u tha gazetarëve në Zyrën Ovale të hënën se takimi i kësaj fundjave në Oman do të ishte “shumë i madh”, duke paralajmëruar gjithashtu se “do të ishte një ditë shumë e keqe për Iranin” nëse bisedimet nuk do të ishin të suksesshme.
Irani këmbëngul se aktivitetet e tij bërthamore janë tërësisht paqësore dhe ai kurrë nuk do të kërkojë të zhvillojë ose të marrë armë bërthamore.
Megjithatë, që kur Trump u tërhoq nga marrëveshja e vitit 2015 – e cila skadon më vonë këtë vit – Irani ka shkelur gjithnjë e më shumë kufizimet e vendosura nga marrëveshja ekzistuese bërthamore, si hakmarrje për sanksionet gjymtuese të SHBA-ve të rivendosura shtatë vjet më parë, dhe ka grumbulluar mjaft uranium shumë të pasuruar për të prodhuar disa bomba.
Marrë nga BBC, përshtatur për Albanian Post
