Donald Trump ka thënë se Volodymyr Zelensky ka të ngjarë të vizitojë Shtëpinë e Bardhë të premten.
Bëhet fjalë, për të nënshkruar një marrëveshje për mineralet e rralla të tokës që do të paguajnë ndihmën ushtarake amerikane për t’u mbrojtur kundër pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë.
Njoftimi pasoi disa ditë negociatash të tensionuara midis SHBA-ve dhe Ukrainës, në të cilat Zelensky pretendoi se SHBA-të po i bënin presion për të nënshkruar një marrëveshje me vlerë më shumë se 500 miliardë dollarë që do të detyronte “10 breza” ukrainasish ta kthenin atë, shkruan “The Guardian”.
Mediat raportuan të martën vonë se kushtet e një marrëveshjeje ishin arritur.
“Kam dëgjuar se ai do të vijë të premten”, u tha Trump gazetarëve në Zyrën Ovale. “Sigurisht që është në rregull me mua nëse ai dëshiron. Dhe ai do të donte ta nënshkruante atë së bashku me mua. Dhe e kuptoj që është një punë e madhe, shumë e madhe”.
Sipas Financial Times, e cila raportoi për herë të parë marrëveshjen, kushtet e reja të marrëveshjes nuk përfshinin kërkesat për të drejtën e 500 miliardë dollarëve të ardhura të mundshme nga shfrytëzimi i burimeve, të cilat përfshijnë metale të rralla të tokës dhe burimet e naftës dhe gazit të Ukrainës, transmeton albanianpost.
Një kornizë për marrëveshjen përfshinte pronësinë e përbashkët të një fondi për zhvillimin e burimeve minerale të Ukrainës me disa paralajmërime për ato burime që tashmë kontribuojnë në buxhetin e shtetit.
Ishte më e favorshme për Ukrainën sesa marrëveshja origjinale e propozuar nga Washington-i, por nuk përfshinte referenca për garancitë afatgjata të sigurisë që Kyiv-i donte të merrte në marrëveshje.
Disa detaje të marrëveshjes mbetën të paqarta, përfshirë aksionet e pronësisë së SHBA-ve në fondin e ri.
I pyetur se çfarë do të marrë Ukraina në marrëveshje, Trump tha: “350 miliardë dollarë, pajisje ushtarake dhe e drejta për të luftuar”.
“Ne kemi negociuar pak a shumë marrëveshjen tonë mbi tokën dhe gjëra të tjera të ndryshme”, shtoi Trump. “Ne do të kërkojmë … siguri të përgjithshme për Ukrainën më vonë. Nuk mendoj se do të jetë problem. Ka shumë njerëz që duan ta bëjnë këtë, dhe unë fola me Rusinë për këtë. Ata nuk dukej se kishin probleme me këtë”.
Propozimi fillestar i SHBA-ve, i cili përfshinte një interes financiar 100 për qind në fondin në të cilin do të kalonin të ardhurat nga nxjerrja e burimeve natyrore, kishte provokuar zemërim në Ukrainë dhe aleatët e tjerë në Evropë.
“Unë nuk po nënshkruaj diçka që 10 breza ukrainasish do të duhet të paguajnë”, tha Zelensky për propozimin fillestar.
Negociatat u shoqëruan me një luftë publike fjalësh, në të cilën Trump e quajti Zelensky një “diktator pa zgjedhje”, një pikë e zakonshme bisede e Kremlin-it.
Burimet që SHBA-ve po kërkon në Ukrainë përfshijnë komponentët kryesorë për bateritë, prodhimin e titanit dhe metalet e rralla të tokës që përdoren në elektronikë, turbina me erë, armë dhe produkte të tjera moderne.
Zyrtarët ukrainas kishin thënë në fillim të kësaj jave se marrëveshja ishte drejt përfundimit.
Ndërsa SHBA-të dhe Ukraina i afroheshin një marrëveshjeje, presidenti rus Vladimir Putin kishte propozuar gjithashtu një marrëveshje për zhvillimin e burimeve minerale të Rusisë, duke përfshirë territoret ukrainase nën pushtimin rus.
Putin tha se Rusia “pa dyshim [ka], dua të theksoj, shumë më shumë burime të këtij lloji sesa Ukraina”.
