Komuna e Prishtinës ka shpall gjendje të jashtëzakonshme për menaxhimin e mbeturinave në kryeqytet. Sipas kryetarit të Prishtinës, Përparim Rama deri te kjo situatë ka ardhur, pasi koalicioni PDK-Lëvizja Vetëvendosje përmes plotësim-ndryshimit të rregullores po tentojnë ta pengojë angazhimin e kompanive private në menaxhim të mbeturinave, raporton Demokracia.com.
Vendimi i Kryetarit të Komunës së Prishtinës, Përparim Rama, për shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në lidhje me menaxhimin e mbeturinave, është një veprim që ngjall shqetësime jo vetëm për shkak të efektivitetit të masave, por edhe për faktin se ky akt mund të përbëjë një shkelje të drejtpërdrejtë të Kushtetutës së Kosovës. Kushtetuta e Republikës së Kosovës përcakton qartë se vetëm Presidenti i Republikës ka të drejtën për të shpallur gjendjen e jashtëzakonshme, kur ekzistojnë rreziqe të mëdha për rendin kushtetues ose për fatkeqësitë natyrore që prekin tërë territorin e shtetit. Në këtë kontekst, është e qartë që Kryetari i Komunës nuk ka asnjë kompetencë për shpalljen e një gjendjeje të tillë, dhe ky akt i tij mund të përbëjë shkelje të kompetencave të përcaktuara nga Kushtetuta.
Pra, sipas nenit 131 të Kushtetutës, shpallja e gjendjes së jashtëzakonshme është një masë e caktuar për situata të jashtëzakonshme që përfshijnë rreziqe ndaj rendit kushtetues, sigurisë publike ose fatkeqësi natyrore që prekin tërë territorin ose një pjesë të tij. Ky nen përcakton gjithashtu se gjendja e jashtëzakonshme mund të shpallet vetëm nëse ka rreziqe të tilla që kërkojnë masa emergjente dhe mbrojtje të menjëhershme.
Në rastin e shpalljes së gjendjes së jashtëzakonshme për mbeturinat, duhet theksuar se kjo është një situatë menaxheriale dhe mjedisore, dhe jo një rrezik i drejtpërdrejtë për sigurinë kombëtare ose rendin kushtetues. Ndërsa menaxhimi i mbeturinave mund të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në mirëqenien e qytetarëve dhe mjedisin, ai nuk përbën një rrezik të tillë që përputhet me kërkesat për shpalljen e një gjendjeje të jashtëzakonshme sipas Kushtetutës.
Për më tepër, shpallja e gjendjes së jashtëzakonshme është një masë që kërkon një vlerësim dhe autorizim nga Presidenti, pas konsultimeve me Kryeministrin, dhe nëse kjo shpallje bëhet në nivel lokal, nuk është e qartë se si kjo është në përputhje me procedurat dhe kompetencat kushtetuese për shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në nivel shtetëror.
Në këtë kontekst, mund të konkludohet se shpallja e gjendjes së jashtëzakonshme për mbeturinat nga Kryetari Rama mund të quhet një masë administrative dhe menaxheriale për të trajtuar një situatë emergjente lokale, por që nuk ka një bazë të fortë kushtetuese për të përbërë një shpallje të gjendjes së jashtëzakonshme në kuptimin e parashikuar nga Kushtetuta. Kjo lë hapësirë për diskutime mbi legjitimitetin e kësaj mase dhe për përputhshmërinë e saj me normat kushtetuese që rregullojnë shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në rastet e rrezikut të brendshëm ose fatkeqësive natyrore.
Kryetari i Komunës, në këtë rast, mund të shpallë një emergjencë mjedisore për komunën, pasi rreziku që ka lidhje me mbeturinat është një problem që ka ndikim në mjedis dhe mund të përbëjë rrezik për shëndetin publik. Megjithatë, shpallja e emergjencës mjedisore duhet të jetë në koordinim me Agjencinë për Mbrojtjen e Mjedisit (AME), si dhe të ndjekë procedurat ligjore dhe rregulloret e përcaktuara për këto raste
Përfundimisht, shpallja e gjendjes së jashtëzakonshme në këtë rast është më tepër një masë administrative për menaxhimin e një krize lokale, dhe është e diskutueshme nëse përmbush kushtet dhe kriteret e përcaktuara nga Kushtetuta për shpalljen e një gjendjeje të jashtëzakonshme. /Demokracia.com/
